Grocott's Mail
    Facebook Twitter Instagram
    Saturday, December 6
    Facebook Twitter Instagram
    Grocott's Mail
    • NEWS
      • Courts & Crime
      • Features
      • Politics
      • People
      • Health & Well-being
    • SPORT
      • News
      • Results
      • Sports Diary
      • Club Contacts
      • Columns
      • Sport Galleries
      • Sport Videos
    • OPINION
      • Election Connection
      • Makana Voices
      • Deur ‘n Gekleurde Bril
      • Newtown… Old Eyes
      • Incisive View
      • Your Say
    • CUE
      • Cue Archives
    • ARTSLIFE
      • Makana Sharp!
      • Visual Art
      • Literature
      • Food
      • Festivals
      • Community Arts
      • Going Places
    • OUR TOWN
      • What’s on
      • Spiritual
      • Emergency & Well-being
      • Covid-19
      • Safety
      • Civic
      • Municipality
      • Weather
      • Properties
        • Grahamstown Properties
      • Your Town, Our Town
    • OUTSIDE
      • Enviro News
      • Gardening
      • Farming
      • Science
      • Conservation
      • Motoring
      • Pets/Animals
    • ECONOMIX
      • Business News
      • Entrepreneurship
      • Personal Finance
    • EDUCATION
      • Education NEWS
      • Education OUR TOWN
      • Education INFO
    • EDITORIAL
    Grocott's Mail
    You are at:Home»NEWS»Uluntu lwethu lungenza ngcono
    NEWS

    Uluntu lwethu lungenza ngcono

    Staff ReporterBy Staff ReporterAugust 15, 2018No Comments3 Mins Read
    Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email

    Icatshulwe kwintshayelelo

    Kutsha nje, kwincoko esasithetha ngolu dlwengulo lugqugqisayo, sixoxa ngokuhlukunyezwa
    kwabantwana besikolo zii-paedophiles (abantu abadala abanenkanuko zokulala nabantwana)
    abakwizikhundla zegunya, omnye wabahlobo bam ubuze umbuzo owabangela iingcingane kuthi.
    Waqhuba wathi, “Sithetha ukuthini? Uthetha ukuthini xa usithi ibisenzeka lonke ixesha
    esikolweni?”

    Cinga ngalo mbuzo umzuzu phambi kokuba wandule ukuqhubeka ukufunda. Awululanga
    njengokuba ebonakala.

    Siyithetha siyiphendule njani imicimbi yoxhatshazo?. “Yenzeka lonke ixesha” ikhomba kule
    nyewe, ikwabonisa ukuba bubuxoki ukuba ezi ntetho ziyothusa futhi zenzeka kumaxesha athile.
    Le nto ikwabonisa ukuba iqhelekile, iyenzeka: “Ngalo lonke ixesha”. Iyenzeka. Inyaniso kukuba
    ‘ayenzeki nje’. Abantu bakhetha ukudlwengula futhi bathatha esi sigqibo kuba sibalindele,
    isigqibo esingenamiphumela kubo.

    Kodwa ikhona indleko- eyona inkulu, indleko ebulalayo eza nodlwengulo- inxeba
    elingabonakaliyo elihlala ixesha elide emveni kwamanxeba omzimba (apho aphila khona)
    epholile. Oh! Eyona ndleko kuthi ke, kukuba sibenenquleqhu yabantu bethu abahamba
    bonzakele.

    Uluntu lwethu lungenza ngcono.

    Phambi kwetyala likaZuma, ndandinethemba elikhulu kuluntu lwethu ekulweni ukulusiphula
    neengcambu zalo udlwengulo nangona ndandiwabona amanani. Ndandikholwa ukuba abantu
    abaninzi xa besithi abalufuni udlwengulo, nangona ndandibazi ubumene-mene baseMzantsi
    Afrika xa kuyiwa kwigunya lwegender. Emveni kweli tyala, ndibonile into eyenzeke
    ngaphandle, indlela abantu ababezimisele ngayo ukuyokunyhukutyha umfazi, bethethelela
    indoda enamagunya. Kuyacaca gca apha kum ukuba inkulu into ekufuneka itshintshile
    ingekasiginyi sonke.

    Sidinga izixhobo ezitsha, ezingazokutshintsha, kodwa ezizokongezelela kumacebo asele sinawo
    okulwa ubundlobongela. Ukuqinisekisa ukuba abadlwenguli baphendula Ityala labo linyathelo lokuqala. (Sidinga) ingqiqo yokuba udlwengulo lwenzeka njani: kuba siphatha abafazi ngokungathi abazozinto- ingumsonto nethunga kwisiko lethu eMzantsi Afrika Ukuphelisa udlwengulo kuzokudinga ukuba sichithe yonke into esiyaziyo ngesiko lokudlwengula. Izokufuna inyaniso ukuba kukho iinkqubo ezixhasa isiko lokudlwengula futhi
    indlela esixhasa ngayo abo badlwenguliweyo ibalulekile…Ukoleka kumaqhinga asele ekho
    okuqhanqalaza nokutoyi-toya, sidinga iindlela ezintsha zokwenza amadoda anobundlobongela
    ukuziva bengakhuselekanga ze siphelise nolugqugqiso benza ngalo oludlame. Iinkalo ezininzi
    eluntwini nge-gender zidingeka ukuba zijongwe kwakhona. Iindlela ezininzi zodlame zenzeka
    sibona, ngelinye ixesha phambi kwababukeli abavele bame bhungxa. Sithini kubantu abaphuma
    kuxhatshazo ngokwesondo xa sibabuza ukuba bathethe nangona sifulathela ngemiqolo yethu xa
    ezinye indlela zodlame nohlazo lwabantu lusenzeka phambi kwethu?

    Siyijika njani ingqiqo yethu kunye nesimilo sethu kwiindlela ezenza kubenzima ukuba
    ubundlobongela benzeke phambi kwethu? Singenza njani ukuba abo benze ububi bangaziva
    bekhuselekile? Kutheni abaninzi kuthi bejonga pha kude ecaleni…

    Ixesha lifikile ukuba sifake uxinzelelo kumadoda adlwengulayo, abo bathethelela izidlwengu,
    nabo “bahlekisa” ngodlwengulo, sinxinzelele urhulumente wethu ukuba enze inkqubo
    yobulungisa esebenzayo ezokunika ubulungisa kubantu abaphuma kudlwengulo kunye nabo
    bonke abaphuma kubundlobongela. Ukuthula ekufuneka sikophule kukungaxeli abadlwengu
    abaphakathi kwethu. Ayamkelekanga kuphela- okanye iginyisa amathe- ukwenza ngathi
    amadoda adlwengula abafazi, abantwana namanye amadoda ambalwa futhi asiwazi. Abo basuka
    kudlwengulwa bayabazi abo babadlwenguleyo. Ayikwazeki into yokuba amadoda ambalwa
    abambe ilizwe ngobhongwana ngolu hlobo.

    This is the first of three edited excerpts from Rape: A South African Nightmare by Professor Pumla Gqola, published with the author’s permission in the lead-up to the Rhodes University hosted Silent Protest  in Grahamstown (Makhanda) on 3 August 2018.

    Read English version
    bit.ly/GrocSilent1
    bit.ly/SilentP2
    bit.ly/GrocSilent3

    Previous ArticleWomen’s Day celebration at Antique Centre
    Next Article The killer on our street
    Staff Reporter
    • Website

    Comments are closed.

    Latest publication
    Search Grocott’s pdf publications
    Code of Ethics and Conduct
    GROCOTT’S SUBSCRIPTION
    RMR
    Listen to RMR


    Humans of Makhanda

    Humans of Makhanda

    Weather    |     About     |     Advertise     |     Subscribe     |     Contact     |     Support Grocott’s Mail

    © 2025 Maintained by School of Journalism & Media Studies.

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.