Grocott's Mail
    Facebook Twitter Instagram
    Friday, July 11
    Facebook Twitter Instagram
    Grocott's Mail
    • NEWS
      • Courts & Crime
      • Features
      • Politics
      • People
      • Health & Well-being
    • SPORT
      • News
      • Results
      • Sports Diary
      • Club Contacts
      • Columns
      • Sport Galleries
      • Sport Videos
    • OPINION
      • Election Connection
      • Makana Voices
      • Deur ‘n Gekleurde Bril
      • Newtown… Old Eyes
      • Incisive View
      • Your Say
    • CUE
      • Cue Archives
    • ARTSLIFE
      • Makana Sharp!
      • Visual Art
      • Literature
      • Food
      • Festivals
      • Community Arts
      • Going Places
    • OUR TOWN
      • What’s on
      • Spiritual
      • Emergency & Well-being
      • Covid-19
      • Safety
      • Civic
      • Municipality
      • Weather
      • Properties
        • Grahamstown Properties
      • Your Town, Our Town
    • OUTSIDE
      • Enviro News
      • Gardening
      • Farming
      • Science
      • Conservation
      • Motoring
      • Pets/Animals
    • ECONOMIX
      • Business News
      • Entrepreneurship
      • Personal Finance
    • EDUCATION
      • Education NEWS
      • Education OUR TOWN
      • Education INFO
    • EDITORIAL
    Grocott's Mail
    You are at:Home»NEWS»Health & Well-being»uSuku lweMpilo yeNgqondo lweHlabathi
    Health & Well-being

    uSuku lweMpilo yeNgqondo lweHlabathi

    Staff ReporterBy Staff ReporterOctober 15, 2018Updated:October 15, 2018No Comments3 Mins Read
    Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Exercise and time spent outdoors are vital to one's mental wellbeing. Photo: Sue Maclennan
    Olwethu Mncono, oyi-intern psychologist at Fort England, ukhuthaza abahlali ngokuzikhathelela izinto zasimahla. Umfanekiso: Kathryn Cleary

    Iguqulelwe esiXhoseni nguUnathi Mzwakali

    Ngomhla we-10 kweyeDwarha, xa bekuphawulwa uSuku lweMpilo yeNgqondo lweHlabathi, i-Makana Sub-District Health ibisingethe umsitho wokufundiswa koluntu kwiHolo laseTantyi eJoza eMakhanda (eRhini). Injongo yalo msitho ibikukonyusela ukuqonda malunga neendawo ekufumaneka kuzo uncedo ngempilo yengqondo kunye nokufundisa ulutsha nabazali malunga neengozi zokusebenzisa gwenxa iziyobisisi notywala. Umsitho ubuzinyaswe kakhulu ngabafundi abasuka kwizikolo ezintlanu, abazali kunye nabahlali.

    Kuye kwavulwa ngomthandazo nengoma ngethuba abafundi nabahlali bengena eholweni. Uceba Ramie Xhonxa wenze umvulo onomdlandla ukwamkela bonke ebebekho phambi kokunikela ku-Sister Ntomebenani Tshongweni, uMlawuli wamaNesi kwisiBhedlele i-Settlers Day. UTshongweni ugxininise ukubaluleka kokukhathelela ubume bempilo yengqondo yakho ungumntu nokunceda abanye abadinga uncedo.

    “Akukho ngxaki ingenasisombululo”, utshilo, wongeza ngelithi ukungayihoyi impilo yakho yengqondo kungakhokelela ekubeni uzonzakalise. UTshongweni uphawule ngemfuneko yokusombulula ingxaki yeziyobisi notywala kuluntu lwala ndawo, ebalula ngokukodwa ukuba phantse isitalato ngasinye sinesirhoxo.


    Umntu owothule intetho yosuku ngu-Olwethu Mncono, ongugqirha wengqondo osaqeqeshwayo e-Fort England. UMncono uthe hlasi umdla wabantu ngomdlandla nobutsha bakhe waze wabelana nabo ngolwazi lwakhe malunga nengulo yasengqondweni, ukusetyenziswa gwenxa kweziyobisi notywala, amagama amabi oyanyaniswa nezigulo ezithile neendlela zokunceda abo badinga uncedo. “Inxalenye yoSuku lweMpilo yeNgqondo lweHlabathi kukuba thina siwufundeleyo lomba sifundise abahlali ukuba bayiqonde into yokuba ekugqibeleni noba umntu unokuphazamiseka ngokwasengqondweni, kusafuneka aphathwe oko mntu.” Utshilo uMncono.


    UMncono uyenze ngesiXhosa intetho yakhe, ukuze akwazi ukubafikelela ngcono abafundi abasuka kwizikolo ezisezilokishini nabo bakwazi ukuthabatha inxaxheba babuze nemibuzo. “Uye wandenza ndanemincili kakhulu lo mbono”, utshilo uMncono. “Ngoba kwiindawo esihlala kuzo impilo yengqondo asiyonto ikhathelelweyo. Asiyonto exabisekileyo. Kwaye oku akwenziwa kukuba abantu abakhathali, koko benziwa kukungayiqondi.”

    UMncono uye wabuza abafundi nabahlali imibuzo emalunga namagama amabi oyanyaniswa nezigulo ezithile kunye nezinto eziye zithethwe xa umntu eyokubona ugqirha wengqondo kunye nangokuphazamiseka ngokwengqondo. “Asihleki!” Ugxininisile ekhuthaza abantu ngelithi kuyinto elungileyo ukucela uncedo nokuba ukuphazamiseka ngokwasengqondweni kungumba onzima nomele ukuthatyathelwa ingqalelo.

    Kuye kwakho nomdlalo weqonga omfutshane obonisa imiphumela nobungozi beziyobisi notywala nendlela ezivela ngayo eluntwini nokuba zinakho ukuthabatha ubomi bomntu. UMncono uye wathi ethubeni wabuza abafundi ukuba ziintoni abajongene nazo ebomini babo imihla ngemihla eziye zibenze bazive bephantsi koxinzelelo. Abafundi baye babalula ukufakwa phantsi koxinzelelo ziintanga zabo kunye nokungaphatheki kakhule njengezinye zezinto ezibenza babhenele kwiziyobisi nasetywaleni.


    “Ungafeli ngaphakathi” utshilo, ethetha ngokubaluleka kweendawo ezisimahla apho abantu bangaya khona ukufumana uncedo nangemfuneko yokuba abazali babazi ubume beempilo zengqondo zabantwana babo. “Inkulu into ezuzwayo ekuthetheni khon’ ukuze ube nempilo.”


    UMncono uye wanikezela ngoluhlu oluzeleyo lweendawo abangafumana kuzo uncedo lwengqondo abahlali.

    Umsitho uye wavalwa ngombulelo owenziwe ngu-Mohamed Docrat onguMlawuli weeKhemesti kwiSebe lezeMpilo e-Makana Sub-District.

    Previous ArticleWorld Mental Health Day comes to Makhanda
    Next Article Youth and health in our city – join the debate on 24 October
    Staff Reporter
    • Website

    Comments are closed.

    Code of Ethics and Conduct
    GROCOTT’S SUBSCRIPTION
    RMR
    Listen to RMR


    Humans of Makhanda

    Humans of Makhanda

    Weather    |     About     |     Advertise     |     Subscribe     |     Contact     |     Support Grocott’s Mail

    © 2025 Maintained by School of Journalism & Media Studies.

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.